Τα δύο Πανεπιστημιακά Δάση Περτουλίου Τρικάλων και Ταξιάρχη Χαλκιδικής παραχωρήθηκαν στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης από το Ελληνικό Δημόσιο το 1934.

Το έτος 1951 ιδρύθηκε το Ταμείο Διοικήσεως και Διαχειρίσεως Πανεπιστημιακών Δασών (Νόμος 1881/1951) ως αυτοτελές Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου για την υλοποίηση των σκοπών και στόχων της παραχώρησης της νομής των Δασών στο Α.Π.Θ. Για την παραχώρηση του Δάσους και την ίδρυση του Ταμείου Δ.Δ.Π. Δασών ουσιώδης και ανεκτίμητη ήταν η συμβολή του αείμνηστου καθηγητού Αναστάσιου Οικονομόπουλου, ο οποίος στη συνέχεια έθεσε τις βάσεις για την οργάνωση του δάσους ως και την περαιτέρω Διοίκηση και Διαχείρισή του.

Το έτος 2023 στη θέση του Ταμείου Δ.Δ.Π.Δασών ιδρύθηκε η Αυτοτελής Διεύθυνση Διαχείρισης Πανεπιστημιακών κάτω από την Πρυτανεία του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ο σκοπός και οι στόχοι παραμένουν οι ίδιοι.

 

Σύντομα ιστορικά στοιχεία:

Με την παραχώρηση των δύο δασών (Περτουλίου 32.000 στρεμμάτων και Ταξιάρχη 58.000 στρεμμάτων) με νόμο το 1934, κύριο μέλημα ήταν η εξωτερική οριοθέτηση των δασών. Έτσι με Πρωτόκολλα Παράδοσης – Παραλαβής μεταξύ του Υπουργείου Γεωργίας, τους Προέδρους των Κοινοτήτων και Καθηγητές του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης καθορίστηκαν με ακρίβεια τα όρια των δύο δασών, με σκοπό να μην υπάρχουν στο μέλλον αμφισβητήσεις.

Αμέσως ξεκίνησαν να κατασκευάζονται τα πρώτα οικήματα για την στέγαση των γραφείων των δύο διοικήσεων. Δυστυχώς και στα δύο δάση τα κτίρια καταστράφηκαν ολοσχερώς, στο Περτούλι από τις δυνάμεις κατοχής, στον Ταξιάρχη από πυρκαγιά που προκάλεσαν τα Βουλγαρικά στρατεύματα.

Τα Δασαρχεία των δύο διοικήσεων επανήρθαν σε λειτουργία μετά τον εμφύλιο πόλεμο και συγκεκριμένα το 1950.

Το 1951 ιδρύθηκε με νόμο το Ταμείο Διοικήσεως και Διαχειρίσεως Πανεπιστημιακών Δασών (Νόμος 1881/1951) ως αυτοτελές Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου υπό την εποπτεία του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με τρία τμήματα την Κεντρική Διοίκηση, τη Διοίκηση Δάσους Περτουλίου και τη Διοίκηση Δάσους Ταξιάρχη – Βραστάμων.

Ο πρώτος Προϊστάμενος-Δασάρχης που υπηρέτησε στο Περτούλι ήταν ο Δασολόγος Στοφόρου Γεώργιος και στον Ταξιάρχη ο Δασολόγος Γιαννακού Νικόλαος, ενώ στην Κεντρική Διοίκηση ο πρώτος Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου ήταν ο Οικονομόπουλος Αναστάσιος.

Την δεκαετία του 1950 χτίστηκε το σύνολο των κτιρίων, που ως και σήμερα εξυπηρετούν τη διαμονή των φοιτητών, του διδακτικού προσωπικού και των υπαλλήλων των διοικήσεων. Τα περισσότερα κτίρια του Περτουλίου κτίστηκαν με αρχιτεκτονικά σχέδια του Καθηγητή του Μετσόβιου Πολυτεχνείου Πικιώνη Δημητρίου.

Επίσης, την δεκαετία του 1950 εφαρμόστηκε ένα ευρύ πρόγραμμα αναδασώσεων κυρίως με Πεύκη και στα δύο δάση λόγω της έντονης υποβάθμισης που είχαν υποστεί κυρίως από την έντονη κτηνοτροφία και τη ζήτηση σε ξυλεία για ανάγκες στέγασης και θέρμανσης. Στο Περτούλι αναδασώθηκε έκταση περίπου 950 στρεμμάτων, στον δε Ταξιάρχη περίπου 12.000 στρέμματα.

Τη δεκαετία του 1960 το πρόγραμμα αναδασώσεων συνεχίστηκε, η εξυγίανση του δασικού κεφαλαίου εντάθηκε ακόμη περισσότερο με την κατάρτιση των πρώτων δεκαετών διαχειριστικών σχεδίων.

Χαρακτηριστικό επίσης της δεκαετίας του 1960 ήταν η κατάρτιση του εσωτερικού αποτερματισμού. Ήταν το πρώτο δασικό κτηματολόγιο που καταρτίστηκε στη χώρα. Η Διοίκηση Δάσους Ταξιάρχη ολοκλήρωσε το έργο στα μέσα της δεκαετίας του 1970.

Η δεκαετία του 1970 χαρακτηρίζεται ως εποχή που κατασκευάστηκε ευρύ δίκτυο δασικών δρόμων, φτάνοντας το άριστο της διάνοιξης. Επίσης μεγάλο ήταν το πρόγραμμα δημιουργίας πειραματικών επιφανειών από τα εργαστήρια του Τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος. Ήταν οι πρώτες «κλινικές» του δάσους όπου εκπαιδεύτηκαν όλοι οι μετέπειτα Δασολόγοι.

Χαρακτηριστικό της δεκαετίας του 1980 ήταν ή έναρξη κατασκευής νέων κτιριακών δομών. Στον Ταξιάρχη κατασκευάστηκε τριώροφο κτίριο δυναμικότητας φιλοξενίας 140 ατόμων. Ολοκληρώθηκε και παραδόθηκε προς χρήση το 1993. Στο Περτούλι ξεκίνησε κάτι αντίστοιχο με την κατασκευή 15 διώροφων πέτρινων κατοικιών, κεντρικό κτίριο διδασκαλίας και εστίασης. Δυστυχώς τα κτίρια αυτά παραμένουν ημιτελή και ακατοίκητα.

Στα νεότερα χρόνια χαρακτηριστικό είναι η έναρξη της πρακτικής άσκησης των φοιτητών και στον Ταξιάρχη με την ταυτόχρονη κατασκευή και άλλων κτιρίων για τους σκοπούς της εκπαίδευσης.